สมองดีได้ง่ายๆด้วยการวิ่ง (ออกกำลังกาย)

ได้เปิดดูรายการสุขภาพรายการหนึ่งใน Youtube โดยบังเอิญ ซึ่งในรายการจะมีคุณหมอด้านสมองและประสาทวิทยาสองท่านมาพูดให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแลบำรุงสมองของเรา และให้คำแนะนำว่า ทำอย่างไรให้สมองเราฟิตตลอดเวลา สำหรับผมมันเป็น topic ที่น่าสนใจมากๆ ผมเชื่อว่าสมองเป็นอวัยวะที่สำคัญพวกเราที่สุดนะครับ ก็เลยเปิดดูต่อด้วยความตั้งใจ

เมื่อผู้ดำเนินรายการถามคุณหมอว่า คุณหมอค่ะ อยากให้คุณหมอแนะนำอาหารที่ทานแล้วดีต่อสมองหน่อยได้ไหมคะ ในใจผมก็เดาไปว่าคงเป็นอาหารพวกที่มีวิตามินหรือที่มีสารอาหารที่สำคัญต่อสมองเยอะๆ

แต่คุณหมอให้คำตอบว่า จริงๆแล้วอาหารที่ดีกับสมองคืออาหารที่มีสรรพคุณที่ช่วยให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้ดีขึ้นต่างหาก เพราะสมองจะดีได้ก็ต่อเมื่อมีเลือดมาเลี้ยงในปริมาณที่เพียงพอ ซึ่งคุณหมอก็บอกรายชื่ออาหารเหล่านั้นมานะครับ

ส่วนใหญ่ก็จะเป็นพวกพืช ผัก ผลไม้ และอาหารไขมันต่ำ แต่ด้วยความที่ผมเป็นคนไม่ชอบออกไปช๊อปปิ้งซื้ออาหารในตลาดหรือซุปเปอร์มาเก็ตอยู่แล้ว และเชื่อว่ามีหลายคนเป็นเช่นนี้ด้วย เลยคิดไปว่า

ถ้าประเด็นสำคัญมันอยู่ที่ การทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองอย่างเพียงพอ แปลว่าการกระทำใดๆที่ทำให้เลือดไหลเวียน ก็น่าจะเกี่ยวข้องหรือป่าว อย่างเช่นออกวิ่งหรือกำลังกาย เพื่อที่เลือดจะได้สูบฉีด (ใช่ไหม?)   ถ้าจริงถือเป็นการทำอย่างเดียวได้ประโยชน์สองอย่างเลยนะครับ ทั้งลดน้ำหนักและทำให้สมองดี

แน่นอนครับผมก็ยังไม่กล้านำเนื้อหาที่ยังไม่ได้รับการยืนยันจากผู้เชี่ยงชาญมาเขียนให้ท่านผู่อ่าน อ่านโดยพละการ ว่าการวิ่งจะทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองมากขึ้นได้อย่างมีนัยสำคัญไหม

ถามคุณหมอด้วยตนเอง –

มีอยู่วันหนึ่งผมต้องไปขอใบรับรองแพทย์เพื่อไปใช้ยื่นวีซ่าไปทำงานต่างประเทศ ถ้าเป็นสิ่งดีที่คลินิคต่างๆเค้าไม่มีใบรับรองแพทย์ที่เป็นภาษาอังกฤษ เลยต้องไปที่โรงพยาบาลซึ่งนั้นแปลว่า ผมจะได้มีโอกาสในการในการได้พูดคุยกับคุณหมอ เข้าทาง

แน่นอนครับผมก็ถามคุณหมอว่า การออกกำลังกายเช่นวิ่งจ๊อกกิ้ง ช่วยบำรุงหรือทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้ไหมอย่างไร คุณหมอตอบว่า ‘’จริงค่ะ’’ เพราะเมื่อเราวิ่งหัวใจขะสูบฉีดเลือดไปทั่วร่างกายรวมทั้งสมองด้วย

ขยายความได้ดังนี้ เพราะเมื่อเราวิ่ง หัวใจเราก็จะเต้นเร็วและแรงขึ้นเพื่อลำเลี้ยงสารอาหารและออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆที่กำลังทำงานหนักอยู่ให้มากขึ้น แต่แม้สมองดูเหมือนไม่ได้ทำงานหนักขึ้นขณะวิ่งอย่างแขนขาก็ตาม แต่เลือดก็จะถูกส่งไปเลี้ยงที่สมองด้วยเช่นกัน

ก่อนอื่นมารู้จัก BDNF ก่อน

เมื่อค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมก็พบว่า นอกจากเอฟเฟคจากเลือดที่ไปเลี้ยงสมองแล้ว

สมองยังได้รับประโยชน์จากการออกกำลังกายจากสาร brain-derived neurotrophic factor เรียกย่อๆว่า BDNF คือสารที่พบในสมองของเรา มันช่วยรักษาสุขภาพเซลล์สมองให้แข็งแรง ส่งเสริมการสร้างเซลล์สมองใหม่ๆ และช่วยให้การสื่อสารระหว่างเซลล์สมองเป็นไปโดยง่ายขึ้น (Brain cells connection process)บางคนกล่าวว่า BDNF คือปุ๋ยของสมอง

BDNF ในระดับที่มากพอจะทำให้เซลล์สมองเชื่อมต่อระหว่างกันได้ดีกว่าปกติ ส่งผลต่อการตอบสนองต่อโลกภายนอก ทำให้เรียนรู้สิ่งต่างๆได้ไว ทั้งยังช่วยในการเติบโตของเซลล์สมองอย่างที่กล่าวมา ในทางกลับกัน หากในสมองมี BDNF  ในปริมาณน้อยเกินไป ก็จะส่งผลให้เกิดความเครียด ปัญหาด้านความจำ และการลดจำนวนของเซลล์สมองได้

เจ้าสาร BDNF นี่มันสำคัญต่อสมองเรามากๆเลยใช่ไหมครับ ตอนนี้ทุกคนน่าจะมีคำถามเดียวกันคือ แล้วเราจะเพิ่มปริมาณมันในสมองเราได้อย่างไรกัน

สาร BDNF จะถูกสร้างเมื่อเกิดกิจกรรมต่างๆในสมอง (brain simulation) งานศึกษาเก่าๆจะเน้นไปที่กิจกรรมเชิงการแก้ปัญหา เช่นเกมส์ปริศนาคำ การต่อจิ๊กซอนะครับ แต่งานศึกษาสมัยใหม่ได้กล่าวว่า กิจกรรมทางกายภาพถือเป็นตัวบูท (ตัวเร่ง) สำคัญในการสร้าง BDNF กันเลยทีเดียว (ultimate booster)

เอาล่ะพรุ่งนี้ก็ออกไปออกกำลังกายกันนะครับ

อ่านต่อ

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *